opublikowano: 26-10-2010
KORUPCJA I AFERY KORUPCYJNE W POLSCE
Postanowiliśmy jednak zbadać afery korupcyjne w środowiskach powiązanych z rządem, jakie jest nastawienie społeczeństwa do korupcji i nadużyć wśród urzędników zajmujących wysokie stanowiska.
OCENY SKALI KORUPCJI
Dziesięć lat temu co trzeci badany sądził, że korupcja w Polsce jest bardzo dużym problemem, natomiast obecnie1 tego zdania jest ponad dwie trzecie ankietowanych. Tylko w ciągu ostatniego roku odsetek uważających korupcję za bardzo duży problem wzrósł o 22 punkty. Ocena wagi problemu jest dość zgodna i niezbyt zróżnicowana ze względu na cechy społeczno-demograficzne ankietowanych. O tym, że korupcja jest problemem bardzo dużym, nieco częściej niż pozostali przekonani są badani w wieku od 45 do 64 lat, natomiast relatywnie rzadziej - najmłodsi respondenci. Częściej niż pozostali jako bardzo duży problem postrzegają korupcję osoby biorące udział w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu (76%) oraz w ogóle nieuczestniczące w życiu religijnym (86%), a także badani o lewicowych poglądach politycznych (por. tab.
aneksowe).
Tabela 1
| Jak Pan(i) sądzi, czy korupcja w Polsce jest problemem dużym czy małym? Wskazania respondentów według terminów badań |
Wskazania respondentów w procentach [%] | |||
| VII 1991 | II 1992 | VII 2000 | VIII 2001 | |
| Bardzo dużym |
33 |
49 |
46 |
68 |
| Raczej dużym |
38 |
37 |
40 |
25 |
| Raczej małym |
15 |
8 |
6 |
2 |
| Bardzo małym |
2 |
1 |
0 |
1 |
| Trudno powiedzieć |
12 |
5 |
8 |
5 |
Zdaniem większości badanych (70%), wielu urzędników państwowych czerpie nieuzasadnione korzyści z pełnionych funkcji publicznych. Od roku '95 odsetek osób negatywnie oceniających uczciwość dużej części urzędników państwowych systematycznie rośnie2 - w ciągu ostatniego roku zwiększył się o 11 punktów.
Tabela 2
| Ostatnio słyszy się o wysokich urzędnikach państwowych, którzy czerpią korzyści z pełnionych funkcji publicznych. Czy uważa Pan(i), że w obecnym rządzie: |
Wskazania respondentów w procentach |
||||
| II 1995 | IV1997 | VII1999 | VII 2000 | VIII2001 | |
|
wielu wysokich urzędników dopuszcza się takich czynów |
51% |
55% |
61% |
59% |
70% |
|
są tacy, choć jest ich niewielu |
36% |
32% |
24% |
30% |
22% |
| w ogóle nie ma wysokich urzędników państwowych, którzy czerpaliby korzyści z pełnionych funkcji publicznych |
2% |
1% |
1% |
1% |
1% |
| Trudno powiedzieć |
11% |
12% |
14% |
10% |
7% |
Cechy społeczno-demograficzne badanych nie mają wyraźnego wpływu również na zróżnicowanie ocen skali korupcji wśród wysokich rangą urzędników państwowych. O czerpaniu nieuzasadnionych korzyści z zajmowania wysokich stanowisk nieco częściej niż pozostali przekonani są respondenci o najniższych dochodach i negatywnie oceniający swoje warunki materialne, częściej też badani o lewicowych poglądach politycznych (77%) niż identyfikujący się z prawicą (67%).
KOGO DOTYCZĄ PRZYPADKI KORUPCJI?
Zdaniem ponad połowy ankietowanych, korupcja w naszym kraju w jednakowym stopniu dotyczy środowisk związanych zarówno z obecnym rządem, jak i z opozycją parlamentarną. Co czwarty respondent przypisuje tego rodzaju nadużycia przede wszystkim środowiskom bliskim rządowi, a jedynie 3% posądza o nie głównie środowiska opozycyjne.
RYS. 1.
CZY, PANA(I) ZDANIEM, PRZYPADKI KORUPCJI DOTYCZĄ:
Opinie na ten temat są najbardziej zróżnicowane w elektoratach partyjnych. Wśród wszystkich potencjalnych wyborców przeważa przekonanie, że korupcja dotyczy w znacznej mierze zarówno środowisk rządowych, jak i opozycyjnych. Jednak respondenci zamierzający w najbliższych wyborach parlamentarnych głosować na nowo powstałe ugrupowania: Prawo i Sprawiedliwość oraz Platformę Obywatelską, zdecydowanie częściej niż pozostali wyborcy są skłonni widzieć przypadki korupcji zarówno wśród członków opozycji, jak i środowisk związanych z rządem. Spośród sympatyków AWSP i UW ponad połowa wyraża przekonanie, że skorumpowani są zarówno politycy rządzący, jak i pozostający w opozycji. W tych grupach badanych najwięcej osób miało trudności z odpowiedzią. Co dziewiąty wyborca AWSP jest przekonany, że korupcja dotyczy przede wszystkim opozycji.
Wyborcy SLD-UP oraz zwolennicy PSL zdecydowanie częściej niż pozostali posądzają o nieuczciwość środowiska związane z obecnym rządem, jednak również wśród nich przeważa przekonanie, że skorumpowanych urzędników można spotkać we wszystkich formacjach.
Tabela 3
| Elektoraty partyjne |
Czy, Pana(i) zdaniem, przypadki korupcji dotyczą: |
|||
| środowisk związanych z rządem, jak i z opozycją parlamentarną |
głównie środowisk związanych z rządem | środowisk związanych z obecną opozycją parlamentarną | Trudno powiedzieć | |
|
PiS |
75% |
7% |
9% |
9% |
|
PO |
72% |
16% |
5% |
7% |
|
UW |
59% |
7% |
0% |
34% |
|
AWSP |
52% |
17% |
11% |
21% |
|
SLD+UP |
50% |
42% |
1% |
8% |
|
PSL |
46% |
36% |
2% |
16% |
PRZYCZYNY UJAWNIANIA INFORMACJI O KORUPCJI
Zdecydowana większość badanych (86%) słyszała o aferach korupcyjnych i bezprawnym wykorzystywaniu tajnych informacji przez wysokich rangą urzędników państwowych oraz o dymisjach w rządzie, będących konsekwencją tych działań. Jednak ponad połowa respondentów wykazała niezbyt duże zainteresowanie tymi wiadomościami.
RYS. 2.
OD KILKU MIESIĘCY W MEDIACH POJAWIAJĄ SIĘ LICZNE INFORMACJE O AFERACH KORUPCYJNYCH I BEZPRAWNYM WYKORZYSTYWANIU TAJNYCH INFORMACJI. AFERY TE DOTYCZĄ WYSOKICH RANGĄ URZĘDNIKÓW PAŃSTWOWYCH, A ICH KONSEKWENCJĄ SĄ DYMISJE W RZĄDZIE. CZY SŁYSZAŁ(A) PAN(I) O TYCH AFERACH?
Badani, którzy słyszeli o aferach i dymisjach, podawali następnie - wybierając z przygotowanej listy - najbardziej prawdopodobne ich zdaniem przyczyny ujawnienia społeczeństwu w tak krótkim czasie tak wielu tego typu wiadomości.
Tabela 4
| Jak Pan(i) sądzi, jakie są przyczyny ujawniania obecnie opinii publicznej tak licznych informacji o aferach? Czy jest to... |
tak |
nie |
trudno powiedzieć |
| walka poszczególnych komitetów wyborczych podczas kampanii wyborczej |
84% |
9% |
7% |
| wzrost korupcji wśród wysokich rangą urzędników państwowych |
79% |
12% |
9% |
| wzrastająca jawność życia politycznego i gospodarczego |
61% |
25% |
14% |
| nieporozumienia między UOP, prokuraturą i policją |
61% |
22% |
17% |
| chęć "oczyszczenia się" odchodzącego rządu z osób, które się skompromitowały lub mogą być skorumpowane |
60% |
27% |
13% |
| efekt intensywniejszych działań wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania |
56% |
30% |
14% |
| chęć skompromitowania rządu przez niektóre redakcje |
52% |
33% |
15% |
Najczęściej wskazywaną przez ankietowanych przyczyną ujawniania afer jest walka poszczególnych komitetów wyborczych przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi. Niemal równie często respondenci wskazywali na wzrost korupcji wśród wysokich urzędników. Zdecydowanie mniej badanych uważa, że przyczyną ujawniania afer jest wzrastająca jawność, czyli demokratyzacja życia politycznego i gospodarczego. Taki sam odsetek respondentów sądzi, że to nieporozumienia między UOP, prokuraturą i policją spowodowały dotarcie informacji do opinii publicznej. Niewiele mniej osób jest zdania, że to rząd "oczyszcza" swoje szeregi z osób niegodnych zaufania i informuje o tym społeczeństwo. Ponad połowa ankietowanych jest przekonana, że ujawnianie różnego rodzaju nadużyć wśród osób wysoko postawionych jest efektem zintensyfikowania działań organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Nieco ponad połowa respondentów sądzi, iż jest to akcja niektórych redakcji (radiowych, telewizyjnych i prasowych), mająca na celu skompromitowanie rządu, jednak co trzeci badany nie podziela tej opinii.
Cechy społeczno-demograficzne respondentów nie różnicują w zasadniczy sposób ich opinii na temat przyczyn ujawniania obywatelom informacji o aferach w środowiskach związanych z rządem. Natomiast stosunek do obecnego gabinetu rządowego dość wyraźnie różnicuje odpowiedzi badanych. Zarówno wśród zwolenników, jak i przeciwników rządu Jerzego Buzka na pierwszym miejscu wymieniana jest walka wyborcza, ale wśród pozostałych przyczyn akcenty są nieco inaczej rozłożone.
W porównaniu ze zwolennikami obecnego gabinetu jego przeciwnicy relatywnie częściej wskazują na walkę przedwyborczą, wzrost korupcji wśród wysokich rangą urzędników, konflikty między UOP, policją a prokuraturą i chęć "oczyszczenia się" odchodzącego rządu z osób skompromitowanych. Zwolennicy Rady Ministrów kierowanej przez Jerzego Buzka częściej wskazywali na efekty działania organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, wzrastającą jawność życia politycznego i gospodarczego oraz chęć skompromitowania rządu przez niektóre redakcje.
RYS. 3.
JAK PAN(I) SĄDZI, JAKIE SĄ PRZYCZYNY UJAWNIANIA OBECNIE OPINII PUBLICZNEJ TAK LICZNYCH INFORMACJI O AFERACH? CZY JEST TO ...
* * *
W ostatnich latach systematycznie rośnie odsetek respondentów przekonanych, że korupcja w Polsce jest bardzo dużym problemem, rośnie też odsetek osób, które uważają, iż na wysokich stanowiskach jest wielu nieuczciwych urzędników oraz że skorumpowani politycy związani są w równej mierze ze środowiskami rządowymi i opozycyjnymi. Tego rodzaju wypowiedzi mogą świadczyć o malejącym zaufaniu społeczeństwa do klasy politycznej jako takiej. Diagnozę tę zdaje się potwierdzać fakt, że mimo iż zdecydowana większość badanych słyszała o aferach korupcyjnych w środowiskach rządowych, tylko jedna trzecia wykazała duże zainteresowanie tymi doniesieniami. Respondenci na ogół dystansują się od tych wydarzeń, traktując je jako element gry przedwyborczej.
Opracowała
Anna GRUDNIEWICZ
Badanie "Aktualne problemy i wydarzenia" (135) przeprowadzono w dniach 3-6 sierpnia 2001 roku na 964-osobowej reprezentatywnej próbie losowo-adresowej dorosłych mieszkańców Polski.
Niewielki spadek w roku 2000 mieści się w granicach błędu statystycznego.
Tabele aneksowe dostępne w oryginale komunikatu w siedzibie CBOS
Zapraszamy sędziów i adwokatów zamieszanych w przekręty do "czarnej listy" Raczkowskiego... miłego towarzystwa wzajemnej adoracji ...
|
www.aferyprawa.com
- Niezależne Wydawnictwo Internetowe "AFERY KORUPCJA
BEZPRAWIE" Ogólnopolskiego Ruchu Praw Obywatelskich i Walki z
Korupcją. prowadzi: (-) ZDZISŁAW RACZKOWSKI. Dziękuję za przysłane opinie i informacje. |
uwagi i wnioski proszę wysyłać na adres: Z.Raczkowski@aferyprawa.com |
WSZYSTKICH SĘDZIÓW INFORMUJĘ ŻE
PROWADZENIE STRON PUBLICYSTYCZNYCH
JEST W ZGODZIE z Art. 54 KONSTYTUCJI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
1 - Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz
pozyskiwania i rozpowszechniania informacji.
2 - Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie
prasy są zakazane.
ponadto
Art. 31.3
Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i
praw.
zdzichu
Komentowanie nie jest już możliwe.